Dośrodkowanie i... AI G⚽️⚽️⚽️l! czyli AI-chemia futbolu.
👨🏻💻 Qodo AI
🔉Wolisz wersję audio? Nie możesz przeczytać teraz maila?
Przesłuchaj tutaj
Możesz nas słuchać także na Apple Podcast i Spotify.
🎯W DZISIEJSZYM WYDANIU
🎓 AI od zera do zrozumienia: Dośrodkowanie i... AI G⚽️⚽️⚽️l! AI-chemia futbolu.
🛠 AI w praktyce: 👨🏻💻 Qodo AI
🥡 AI na Wynos:
🦅 Polskie AI, które stworzono za darmo i po godzinach. Bielik AI jest już wszędzie.
🗳 Kandydat na Prezydenta: “Sztuczna inteligencja jest kluczowa dla bezpieczeństwa Polski”.
🩺 Sztuczna inteligencja odpowiedzią na brak lekarzy? Prezes ZUS na EEC: będziemy pionierem we wdrażaniu AI.
👨🏻🎓 Interaktywny globus ze sztuczną inteligencją, pompa wiatrowa i green energy bike. Znamy laureatów tegorocznej edycji konkursu Nauka dla Ciebie.
🎺 Orkiestra to żywa maszyna i sztuczna inteligencja jej nie zastąpi.
📈 Wpływ Sztucznej Inteligencji (AI) na prawo autorskie oraz sektory medialny i kreatywny.
⛏ Sztuczna inteligencja i paliwa kopalne. Nowe technologie potrzebują energii z węgla?
💸 Sztuczna inteligencja zaangażuje się w windykację.
🎬 AI w filmach. Akademia Oscarowa daje zielone światło.
🤖 25 pomysłów na AI-apps Adriana Michalskiego na jednej karuzeli.
📰 Czytasz newsroomy na koncie Oskara?
📚 Rekomendowana Biblioteka:
Alchemia futbolu
Piłkarscy hakerzy
Obejrzałem wczoraj ten mecz piłki nożnej 🤯 (polecam!), a później skreśliłem wszystko co napisałem do tego wydania i zmieniłem jego treść. Dziś o piłce nożnej. A dokładniej o futbolu przyszłości…
…choć zaczniemy w 1978 roku.
Znacie Pana Jacka Gmocha*, prawda? Często się z niego śmiejecie. W różnych kontekstach. Bywa, że nawet w okolicach 11 listopada.
Pan Trener Jacek Gmoch stał się w pewnym momencie przesadnie memiczny, to fakt, ale... tylko dla ignorantów. Mało kto wie, że jego słynne analizy to nie karykatura, ale wynikające z wykształcenia znawstwo, a także zamiłowanie do informatyzacji piłki nożnej oraz AI.
⚽️ Pan Inżynier Jacek Gmoch
To, że futbol romansuje z analityką wielu odkrywa dopiero od niedawna, ale Jacek wiedział o tym już w latach ‘70 i w PRL’u napisał o tym książkę. Mam ją na półce:
„Alchemia futbolu” została wydana w 1978 roku we współpracy z Tadeuszem Olszańskim. Okazała się bestsellerem (nakład ponad 100 tys. egzemplarzy), który przedstawiał nowatorskie spojrzenie na piłkę nożną, łącząc elementy nauk ścisłych z analizą taktyki i strategii futbolowej.
W „Alchemii…” elementy związane z informatyką, bazami danych czy AI nie są oczywiście explicite nazwane w nowoczesnym znaczeniu tych terminów, ponieważ w latach 70. technologie te były w powijakach, niemniej jednak Gmoch, znany z analitycznego i nowatorskiego podejścia, wprowadzał koncepcje, które można uznać za prekursorskie w kontekście analizy danych i systematyzacji informacji w piłce nożnej.
Bank informacji - protoplasta baz danych w futbolu
Gmoch jest uznawany za twórcę tzw. „banku informacji”, czyli usystematyzowanego zbioru danych o drużynach, zawodnikach i strategiach piłkarskich. W „Alchemii futbolu” opisuje, jak gromadził i analizował informacje, co można porównać do wczesnej formy bazy danych w sporcie!
Gmoch szczegółowo przedstawia proces zbierania danych o przeciwnikach reprezentacji Polski, np. podczas eliminacji do mistrzostw świata 1978. Analizował mecze Danii i Portugalii, korzystając z notatek, raportów obserwatorów i własnych obserwacji. Dane obejmowały schematy gry, preferowane formacje, kluczowych zawodników, a nawet indywidualne nawyki piłkarzy (np. sposób wykonywania rzutów wolnych).
Informacje były gromadzone ręcznie, w formie pisemnych notatek i schematów, a następnie systematyzowane w „kartotekach” komputerowych do opracowania rachunków prawdopodobieństwa. Gmoch podkreślał znaczenie dokładności i ciągłego aktualizowania tych danych, co przypomina dzisiejsze zarządzanie bazami danych.
„Bank informacji” pozwalał na przygotowanie drużyny do meczu poprzez przewidywanie ruchów przeciwnika np. Gmoch analizował, jak duńska drużyna gra w określonych strefach boiska, co umożliwiało dostosowanie strategii.
W tamtych czasach takie podejście było rewolucyjne. Współczesne systemy analizy danych w futbolu (np. Wyscout) opierają się na podobnych zasadach, ale korzystają z zaawansowanych technologii, takich jak algorytmy AI i oprogramowanie do analizy wideo.
Analityczne podejście - zalążki AI w taktyce
Choć w „Alchemii futbolu” nie ma bezpośrednich odniesień do sztucznej inteligencji, Gmoch stosował analityczne i niemal „matematyczne” podejście do piłki nożnej, które można uznać za intelektualny fundament dla późniejszych zastosowań AI w sporcie:
Matematyzacja futbolu: Gmoch w książce próbuje rozłożyć grę na mierzalne elementy, takie jak liczba podań, pozycje zawodników na boisku czy efektywność schematów taktycznych. W felietonach z epoki, krytykowano go za „matematyczny futbol”, ale dziś takie podejście jest standardem w analizie sportowej.
Schematy i wzorce: W rozdziałach poświęconych taktyce Gmoch opisuje, jak analizował wzorce gry przeciwników (np. powtarzalność akcji ofensywnych Portugalii). To podejście przypomina współczesne algorytmy uczenia maszynowego, które identyfikują wzorce w danych meczowych.
Gmoch wspomina, jak rozpracowywał libero w systemie „futbolu totalnego”. Analizował, jak zawodnik ten porusza się po boisku, i tworzył modele jego zachowań, co pozwalało na neutralizację jego wpływu. Tego typu analiza predykcyjna jest dziś domeną AI.
W książce opisuje, jak jego sztab trenerski (w tym obserwatorzy wysyłani na mecze rywali) tworzył szczegółowe raporty. Dane te były porządkowane w sposób hierarchiczny, np. od ogólnych informacji o drużynie do szczegółów o pojedynczych zawodnikach.
Wizualizacja: Gmoch używał schematów i rysunków taktycznych, które można porównać do wczesnych form wizualizacji danych. W „Alchemii futbolu” pojawiają się opisy, jak rozrysowywał ruchy zawodników na boisku, co przypomina dzisiejsze heatmapy czy mapy podań.
Automatyzacja procesów: Choć wszystko opierało się na pracy manualnej, to finalnie trafiało do komputera (Gmoch mówi o tym w wywiadzie, który jest swoistym piłkarskim wykładem o AI w piłce - załączam go niżej👇🏻 . Jeśli jesteś fanem futbolu to musisz go obejrzeć, a jeśli nie jesteś, to powinieneś spróbować, aby poszerzyć horyzonty). Było to dążenie sztabu Pana Jacka do standaryzacji procesów analitycznych, co jest fundamentem informatyki. Na przykład, każdy mecz rywali był rozkładany na te same kategorie (np. pressing, gra skrzydłami, stałe fragmenty gry).
Brak technologii: W 1978 roku Gmoch nie miał swobodnego dostępu do komputerów ani oprogramowania analitycznego. Jego „bank informacji” był więc przełomowy i wbrew standardom epoki.
Subiektywizm: W książce Gmoch przyznaje, że wiele analiz opierało się na intuicji i doświadczeniu, co odróżnia jego metody od dzisiejszych, obiektywnych systemów opartych na AI.
Krytyka współczesnych: Po mundialu 1978 niektórzy zarzucali Gmochowi, że jego analityczne podejście było zbyt teoretyczne i nie przełożyło się na wyniki (Polska odpadła w drugiej fazie grupowej).
Aktualność książki w kontekście nowoczesnych technologii
Pomysły Gmocha, opisane w „Alchemii futbolu”, wyprzedzały jego epokę i znajdują odzwierciedlenie we współczesnych technologiach piłkarskich:
Bazy danych: Dzisiejsze platformy, takie jak np. InStat, działają na zasadach podobnych do „banku informacji” Gmocha, ale wykorzystują relacyjne bazy danych i chmurę.
AI w analizie: Algorytmy uczenia maszynowego analizują dziś dane meczowe w sposób, który można uznać za rozwinięcie analitycznego podejścia Gmocha. Na przykład, systemy predykcyjne oceniają prawdopodobieństwo strzelenia gola na podstawie pozycji zawodników.
Big Data: Gmoch gromadził dane w skali mikro (kilka meczów rywali). Dziś kluby analizują tysiące meczów, korzystając z Big Data, ale filozofia pozostaje podobna.
Muszę być uczciwy i jeszcze raz zaznaczyć - w „Alchemii futbolu” Jacek Gmoch nie używa terminów takich jak AI czy bazy danych, ale jego „bank informacji”, analityczne podejście do taktyk czy wykorzystanie prostych komputerów były prekursorskie. Książka pokazuje, jak Gmoch systematyzował dane, analizował wzorce gry i przewidywał zachowania przeciwników, co stanowi fundament dla współczesnych zastosowań informatyki i AI w piłce nożnej.
* Jacek Wojciech Gmoch (ur. 13 stycznia 1939 w Pruszkowie) – polski piłkarz i trener piłkarski, teoretyk i analityk futbolu, inżynier, działacz sportowy i polonijny, a także publicysta oraz ekspert i komentator telewizyjny.
Z drużyną Legii Warszawa dwukrotnie zdobywał Puchar Polski (1964, 1966) i przyczynił się do rozpoczęcia udanego sezonu 1968–69, w którym drużyna zdobyła mistrzostwo Polski. W latach 1962–1968 występował w reprezentacji Polski w piłce nożnej. Po zakończeniu kariery zawodniczej najpierw asystent, a następnie w latach 1976–1978 selekcjoner reprezentacji Polski w piłce nożnej, którą doprowadził do 5. miejsca na Mistrzostwach świata. Od końca lat 70. trener kilku drużyn ligi greckiej, gdzie trenowane przez niego drużyny zdobyły m.in. dwukrotnie mistrzostwo Grecji. W 2010 uznano go za jednego z pięciu najlepszych trenerów w historii ligi greckiej.
❗️Jeszcze podczas kariery piłkarskiej ukończył komunikację na Politechnice Warszawskiej. Potem, w latach 1968–1978 pracownik naukowy Politechniki Warszawskiej.
⚽️⚽️ A jak wygląda adopcja AI dzisiaj?
Jest absolutna! Spójrzmy choćby na to, za co odpowiada sztuczna inteligencja w klubach takich jak Real Madryt i FC Barcelona.
Analiza taktyczna i przygotowanie do meczów
AI wspiera trenerów i analityków w opracowywaniu strategii meczowych poprzez analizę ogromnych ilości danych, symulacje scenariuszy i przewidywanie zachowań przeciwników.
Barça Innovation Hub: Barcelona stworzyła centrum innowacji, które wykorzystuje AI do analizy taktycznej. Od 2017 roku Hub koncentrował się na modelach danych przewidujących pozycjonowanie zawodników przeciwnika i identyfikację luk w ich formacji. AI analizuje dane z meczów, takie jak pozycje zawodników, schematy podań czy decyzje podejmowane pod presją, umożliwiając dostosowanie taktyki.
Systemy AI w Hubie pozwalają przewidzieć, gdzie pojawią się przestrzenie na boisku podczas meczów, co pomaga dostosować taktykę. Barca współpracuje także z systemem Pixellot umożliwiła automatyczne nagrywanie i analizę sesji treningowych oraz meczów młodzieżowych, dostarczając trenerom szczegółowych danych o wydajności zawodników. To przełożyło się na 40% wzrost oglądalności meczów młodzieżowych dzięki transmisjom.
Real Madryt współpracuje PLAIER: Klub korzysta z zaawansowanego narzędzia AI o nazwie PLAIER, które analizuje bazę danych ponad 300 000 zawodników z 200 krajów. System ten dostosowuje analizy do stylu gry Realu, dostarczając rekomendacje taktyczne i personalne dla kluczowych pozycji.
PLAIER analizuje dane dotyczące efektywności zawodników, ich dopasowania taktycznego i kompatybilności z obecnym składem, co pozwala na precyzyjne decyzje podczas okienka transferowego.
Analiza biomedyczna i scoutingowa
AI usprawnia proces identyfikacji talentów, minimalizując ryzyko nietrafionych transferów poprzez analizę danych o wydajności zawodników.
Oba kluby wykorzystują AI do analizy danych technicznych, fizycznych i taktycznych zawodników. Współpraca z firmą Omniscope koncentruje się na przewidywaniu sukcesu i ryzyka kontuzji zawodników na podstawie danych biomedycznych i genomowych.
Modele uczenia maszynowego analizują tysiące meczów, umożliwiając identyfikację zawodników pasujących do filozofii gry klubu. AI porównuje statystyki potencjalnych transferów z obecnym składem, wspierając decyzje rekrutacyjne.
Omniscope (analiza biomedyczna), algorytmy uczenia maszynowego do analizy danych scoutingowych.
AI pomaga w monitorowaniu obciążeń zawodników i przewidywaniu ryzyka kontuzji, co jest kluczowe dla utrzymania długowieczności kariery.
AI analizuje dane GPS, dane siłowe i historię kontuzji, identyfikując wrażliwe punkty, co pozwala na indywidualne dostosowanie treningów. I kto wie, takie narzędzia mogą wydłużyć karierę np. naszego skarbu - Roberta Lewandowskiego.
Analiza danych w czasie rzeczywistym
AI dostarcza trenerom danych w trakcie meczów, umożliwiając szybkie dostosowanie taktyki.
Mediacoach: Platforma LaLiga dostarcza w czasie rzeczywistym dane, takie jak mapy cieplne, statystyki posiadania piłki i skuteczność podań.
Systemy śledzenia: Kluby korzystają z rejestratorów osobistych np. Catapult i kamer rejestrujących ruchy zawodników i piłki 25 razy na sekundę, co pozwala na analizę w czasie rzeczywistym, np. efektywności pressingu czy ruchu bez piłki.
A na koniec przypomnienie tekstu Oskara… również poświęconego futbolowi, choć traktujące temat związku z AI nieco inaczej:
Qodo AI to polecenie Łukasza Borunia, który jest doświadczonym programistą i Solution Architectem. I właśnie z uwagi, że Łukasz jest od 25 lat w IT i dziś znany jest choćby z tego, że potrafi dzielić się swoją wiedzą oraz wie jak budować mosty między biznesem a technologią, polecenie to można uznać jako znak jakości ✨ 👌🏻
🔗 Qodo AI
Jest platforma oparta na sztucznej inteligencji, skoncentrowana na zapewnianiu integralności kodu. Pomaga programistom w efektywnym pisaniu, testowaniu i przeglądaniu kodu poprzez integrację z popularnymi środowiskami IDE (np. VS Code, JetBrains) oraz systemami Git. Główne funkcje Qodo obejmują:
Generowanie kodu i testów: Automatyczne tworzenie kodu oraz testów jednostkowych i regresyjnych, dostosowanych do standardów projektu, z uwzględnieniem przypadków brzegowych i rzadkich scenariuszy.
Przeglądy kodu: Automatyczne analizy pull requestów, wykrywanie błędów, sugerowanie poprawek oraz generowanie dokumentacji kodu.
Wsparcie dla wielu języków: Obsługuje szeroki zakres języków programowania, m.in. Python, JavaScript, TypeScript, Java, PHP, Go, C++, Ruby czy Rust.
Integralność kodu: Wykorzystuje zaawansowane modele AI, w tym Retrieval-Augmented Generation (RAG), do analizy kodu z uwzględnieniem kontekstu projektu, co minimalizuje błędy i zwiększa jakość oprogramowania.
Narzędzia dla zespołów: Qodo Merge ułatwia zarządzanie pull requestami, a Qodo Cover automatyzuje testowanie regresyjne, zwiększając pokrycie kodu testami.
Bezpieczeństwo danych: Platforma stosuje szyfrowanie dwukierunkowe, certyfikację SOC2 Type II i politykę krótkiego przechowywania danych (48 godzin dla płatnych użytkowników), z opcją rezygnacji z wykorzystania danych do trenowania modeli.
Qodo oferuje darmowy plan dla indywidualnych programistów z podstawowymi funkcjami oraz płatne plany (Teams i Enterprise) dla zespołów, z dodatkowymi funkcjami, takimi jak zaawansowane przeglądy kodu czy wsparcie priorytetowe. Firma, założona w 2022 roku przez Itamara Friedmana i Dedy’ego Kredo, zdobyła 40 milionów USD w rundzie finansowania Series A w 2024 roku i jest uznawana za lidera w dziedzinie AI wspierającego jakość kodu.
🥡 AI na Wynos - nowości AI
🦅 Polskie AI, które stworzono za darmo i po godzinach. Bielik AI jest już wszędzie - posłuchaj
🗳 Kandydat na Prezydenta: “Sztuczna inteligencja jest kluczowa dla bezpieczeństwa Polski” - czytaj
🩺 Sztuczna inteligencja odpowiedzią na brak lekarzy? Prezes ZUS na EEC: będziemy pionierem we wdrażaniu AI - czytaj
👨🏻🎓 Interaktywny globus ze sztuczną inteligencją, pompa wiatrowa i green energy bike. Znamy laureatów tegorocznej edycji konkursu Nauka dla Ciebie - czytaj
🎺 Orkiestra to żywa maszyna i sztuczna inteligencja jej nie zastąpi - wywiad
📈 Wpływ Sztucznej Inteligencji (AI) na prawo autorskie oraz sektory medialny i kreatywny - czytaj
⛏ Sztuczna inteligencja i paliwa kopalne. Nowe technologie potrzebują energii z węgla? - czytaj
💸 Sztuczna inteligencja zaangażuje się w windykację - czytaj
🎬 AI w filmach. Akademia Oscarowa daje zielone światło - czytaj
🤖 25 pomysłów na AI-apps Adriana Michalskiego na jednej karuzeli - zobacz
📰 Czytasz newsroomy na koncie Oskara? - czytaj
📬 Czytałeś/-aś wydanie z 16.04? Treść “💯 najczęstszych przypadków użycia generatywnej AI” trafiła na Twój mail w minioną środę. Sprawdź skrzynkę.
Jeśli jesteś tu pierwszy raz - dołącz za darmo, aby regularnie otrzymywać takie treści na swojego maila.
A jeśli już jesteś subskrybentem i dotarłeś tutaj, oceń treść.
Jeżeli chcesz słuchać treści newsletterów w formie audio, to subskrybuj nasz kanał youtube - gorąco zachęcamy!
